iskoç baronial mimarisi ne demek?
İskoç Baronyal Mimarisi, 16. yüzyılın başlarından itibaren İskoçya'da gelişen ve 19. yüzyılda canlanan bir mimari üsluptur. Rönesans etkilerini yerel İskoç kule evleri ve kaleleriyle harmanlayarak kendine özgü bir görünüm kazanmıştır. Bu üslup, özellikle İskoç aristokrasisi tarafından tercih edilmiştir.
Temel Özellikleri:
- Kuleler ve Taretler: En belirgin özelliklerinden biri, yapıların köşelerinde veya cephelerinde yer alan çok sayıda kule ve tarettir. Bu kuleler genellikle konik çatılara sahiptir. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/kule">Kule</a>, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/taret">Taret</a>)
- Çıkmalar ve Mazgallar: Savunma amaçlı olmasa da, çıkmalar ve mazgallar sıklıkla dekoratif amaçlarla kullanılmıştır. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/mazgal">Mazgal</a>)
- Sivri Kemerli Pencereler ve Kapılar: Gotik etkileri taşıyan sivri kemerli pencereler ve kapılar yaygındır. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/sivri%20kemer">Sivri Kemer</a>)
- Merdiven Kuleleri: Yapının dış cephesinde yer alan merdiven kuleleri de sıkça görülür.
- Aşırı Süsleme: Dış cephelerde taş oymacılığı, armalar ve diğer süslemeler yoğun olarak kullanılır.
- Yerel Malzemeler: Genellikle yerel taş ocaklarından elde edilen taşlar kullanılmıştır.
- Büyük Pencereler: Savunma odaklı mimariden uzaklaşılmasıyla daha büyük ve daha fazla pencere kullanımı yaygınlaşmıştır.
Tarihsel Gelişimi:
- Kökenleri: İskoç Baronyal Mimarisi'nin kökleri, 16. yüzyılda İskoçya'daki kule evlerine dayanır. Bu yapılar, feodal beylerin ve soyluların konutları olarak hizmet vermekteydi.
- Rönesans Etkisi: Rönesans'ın İskoçya'ya ulaşmasıyla birlikte, kule evlerine yeni mimari unsurlar eklenmeye başlandı. Özellikle Fransız şatolarından esinlenmeler görüldü.
- 19. Yüzyıl Canlanması: Viktorya döneminde İskoç Baronyal Mimarisi yeniden popülerlik kazandı. Bu dönemde birçok yeni konut ve kamu binası bu üslupta inşa edildi. Sir Walter Scott'ın Abbotsford Evi bu canlanmanın önemli bir örneğidir. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/viktorya%20dönemi">Viktorya Dönemi</a>)
Önemli Örnekler:
- Balmoral Kalesi
- Craigievar Kalesi
- Glamis Kalesi
- Abbotsford Evi
İskoç Baronyal Mimarisi, İskoçya'nın kültürel mirasının önemli bir parçasıdır ve ülkenin dört bir yanında görülebilir. Bu üslup, İskoç tarihini ve kimliğini yansıtan özgün bir mimari ifadedir.